per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-10-23
28
71
1
18
13667
رشد علم: مفاهیم، نظریهها و الگوها
Scientific Growth: Concepts, Theories and Patterns
حسین مرادی مقدم
h-moradimoghadam@semnan.ac.ir
1
هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه سمنان
مسئولان کشور همواره بر رشد علم تأکید داشتهاند و آن را از ویژگیهای راهبری علمی دانستهاند. این پژوهش با هدف بررسی مفهوم رشد علم و شاخصهای مربوط به آن انجام شده است. در واقع مفهوم رشد علم، معیارهای سنجش رشد علم، نظریههای حوزه رشد علم در قدیم و معاصر، الگوهای رشد علم و چگونگی استفاده از آن در مقاله بررسی شده است. یافتهها در دو بخش به مفهوم رشد علم پرداخته است. بخش اول مبانی نظری و بخش دوم مراحل مختلف رشد، الگوی رشد علم پرایس و الگوهای چهارگانه رشد علم است که مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
مسئولان کشور همواره بر رشد علم تأکید داشتهاند و آن را از ویژگیهای راهبری علمی دانستهاند. این پژوهش با هدف بررسی مفهوم رشد علم و شاخصهای مربوط به آن انجام شده است. در واقع مفهوم رشد علم، معیارهای سنجش رشد علم، نظریههای حوزه رشد علم در قدیم و معاصر، الگوهای رشد علم و چگونگی استفاده از آن در مقاله بررسی شده است. یافتهها در دو بخش به مفهوم رشد علم پرداخته است. بخش اول مبانی نظری و بخش دوم مراحل مختلف رشد، الگوی رشد علم پرایس و الگوهای چهارگانه رشد علم است که مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13667_fe29189cd801709109ce0ad5dea4e2fb.pdf
رشد علم
سنجش رشد علم
نظریهها و الگوهای رشد علم
Scientific Growth
Measuring the Scientific Growth
Theories and Patterns of Scientific Growth
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-10-23
28
71
1
18
13668
تبیین موانع و راهکارهای نظریهپردازی در علوم انسانی و اجتماعی (مطالعه موردی: اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز)
Scientific Growth: Concepts, Theories and Patterns
غلامرضا حیدری
1
فرزانه قنادی نژاد
f_ghanadinezhad@yahoo.com
2
دانشیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
دستیابی به اندیشههای تازه و راهکارهای مؤثر برای توسعة نوآوری و خلاقیت، از طریق پژوهشهای اصیل علمی و نظریهپردازی حاصل میشود. نظریهپردازی در تولید دانش نو در حوزههای علوم انسانی و اجتماعی اهمیت دارد، پژوهش حاضر به شناسایی موانع نظریهپردازی در این حوزهها و ارائه راهکارهایی در جهت رفع این موانع میپردازد.
پژوهش به صورت پیمایشی انجام شده است و به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی است. جامعة مورد مطالعه شامل کلیه استادان رشتههای علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز هستند که در سال تحصیلی 1397-1396 مشغول به خدمت هستند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای محقق ساخته است که به دلیل محدود بودن جامعة پژوهش، میان تمامی افراد جامعه (172 نفر) توزیع و در نهایت 121 پرسشنامه (ضریب بازگشت 34/70 درصد) گردآوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون فریدمن انجام گرفته است.
یافتهها نشان داد که مهمترین موانع نظریهپردازی در علوم انسانی و اجتماعی به ترتیب عبارتند از: موانع فرهنگی- سیاسی، موانع اجتماعی، موانع اقتصادی، حمایتی و مالی، موانع قانونی- سازمانی، موانع آموزشی، موانع روششناختی (پژوهشی) و موانع فردی- روانشناختی. در پایان نیز راهکارهایی برای توسعه نظریهپردازی در این حوزهها ارائه شده است. شناسایی مشکلات و چالشهای موجود در مسیر نظریهپردازی به سیاستگذاران و تصمیمگیران کشور کمک خواهد کرد تا در راستای رفع موانع و کمک به توسعه فرایند نظریهپردازی علوم انسانی و اجتماعی، برنامهریزی و اقدام کنند.
دستیابی به اندیشههای تازه و راهکارهای مؤثر برای توسعة نوآوری و خلاقیت، از طریق پژوهشهای اصیل علمی و نظریهپردازی حاصل میشود. نظریهپردازی در تولید دانش نو در حوزههای علوم انسانی و اجتماعی اهمیت دارد، پژوهش حاضر به شناسایی موانع نظریهپردازی در این حوزهها و ارائه راهکارهایی در جهت رفع این موانع میپردازد.
پژوهش به صورت پیمایشی انجام شده است و به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی است. جامعة مورد مطالعه شامل کلیه استادان رشتههای علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز هستند که در سال تحصیلی 1397-1396 مشغول به خدمت هستند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای محقق ساخته است که به دلیل محدود بودن جامعة پژوهش، میان تمامی افراد جامعه (172 نفر) توزیع و در نهایت 121 پرسشنامه (ضریب بازگشت 34/70 درصد) گردآوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون فریدمن انجام گرفته است.
یافتهها نشان داد که مهمترین موانع نظریهپردازی در علوم انسانی و اجتماعی به ترتیب عبارتند از: موانع فرهنگی- سیاسی، موانع اجتماعی، موانع اقتصادی، حمایتی و مالی، موانع قانونی- سازمانی، موانع آموزشی، موانع روششناختی (پژوهشی) و موانع فردی- روانشناختی. در پایان نیز راهکارهایی برای توسعه نظریهپردازی در این حوزهها ارائه شده است. شناسایی مشکلات و چالشهای موجود در مسیر نظریهپردازی به سیاستگذاران و تصمیمگیران کشور کمک خواهد کرد تا در راستای رفع موانع و کمک به توسعه فرایند نظریهپردازی علوم انسانی و اجتماعی، برنامهریزی و اقدام کنند.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13668_91ff28b80e445a65c4f61fb05aecfd03.pdf
موانع نظریهپردازی
راهکارهای نظریهپردازی
علوم انسانی و اجتماعی
اعضای هیئت علمی
دانشگاه شهید چمران اهواز
Scientific Growth
Measuring the Scientific Growth
Theories and Patterns of Scientific Growth
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-10-23
28
71
33
54
13669
مباحثه تجاریسازی تحقیقات علمی: بازخوانی انتقادی و ترسیم مسیری برای تحقیقات آینده
The Debate of Commercialization of Scientific Research:
Critical Reading of Literature and Depicting a Path
for Future Researches
آرش موسوی
arashmoussavi_ir@yahoo.com
1
محمدامین برادران نیکو
2
استادیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران
پژوهشگر مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران
هدف از مقاله حاضر این است که مهمترین شکافهای نظری در مباحثه تجاریسازی تحقیقات علمی در داخل و خارج کشور نشان داده شود. همچنین برخی از مهمترین ایدههای تحقیقاتی برای ترسیم مسیر آینده این موضوع طرح شود. روش به کار گرفته شده در تحقیق کتابخانهای و تحلیل مفهومی است. در ادبیات جهانی مشاهده میشود برخی آثار به طور عمده بر پایه نظریههای جامعهشناسی علم علیه تجاریسازی تحقیقات علمی استدلال کردهاند و برخی آثار با استفاده از نتایج عینی و تجربی دفاعیه خود را از تجاریسازی به مثابه واقعیتی موجود ارائه دادهاند. در ادبیات داخلی، پنج موضوع اصلی مورد توجه نویسندگان چنین است: تعریف مفاهیم مربوط به تجاریسازی تحقیقات علمی؛ مدلهای اجرایی مناسب در ایران؛ عوامل موفقیت تجاریسازی علم در دانشگاههای جهان و ایران؛ موانع موجود در ایران؛ پیامدهای مثبت و منفی آن. دو موضوع اخیر اهمیت بیشتری در ادبیات داخلی داشته است. اکثراً جامعه علمی مدیریت و تا حدی کمتر، جامعهشناسان به این مباحثه وارد شدهاند. سایر اندیشمندان در حوزههای سیاست علم، اقتصاد علم و فلسفه علم نسبت به این موضوع بیتوجه بودهاند. مباحثه تجاریسازی تحقیقات علمی در داخل کشور فاقد چهارچوبهای نظری مناسب جهت تحلیل، ارزیابی و پرداختن به ضرورت موضوع است.
هدف از مقاله حاضر این است که مهمترین شکافهای نظری در مباحثه تجاریسازی تحقیقات علمی در داخل و خارج کشور نشان داده شود. همچنین برخی از مهمترین ایدههای تحقیقاتی برای ترسیم مسیر آینده این موضوع طرح شود. روش به کار گرفته شده در تحقیق کتابخانهای و تحلیل مفهومی است. در ادبیات جهانی مشاهده میشود برخی آثار به طور عمده بر پایه نظریههای جامعهشناسی علم علیه تجاریسازی تحقیقات علمی استدلال کردهاند و برخی آثار با استفاده از نتایج عینی و تجربی دفاعیه خود را از تجاریسازی به مثابه واقعیتی موجود ارائه دادهاند. در ادبیات داخلی، پنج موضوع اصلی مورد توجه نویسندگان چنین است: تعریف مفاهیم مربوط به تجاریسازی تحقیقات علمی؛ مدلهای اجرایی مناسب در ایران؛ عوامل موفقیت تجاریسازی علم در دانشگاههای جهان و ایران؛ موانع موجود در ایران؛ پیامدهای مثبت و منفی آن. دو موضوع اخیر اهمیت بیشتری در ادبیات داخلی داشته است. اکثراً جامعه علمی مدیریت و تا حدی کمتر، جامعهشناسان به این مباحثه وارد شدهاند. سایر اندیشمندان در حوزههای سیاست علم، اقتصاد علم و فلسفه علم نسبت به این موضوع بیتوجه بودهاند. مباحثه تجاریسازی تحقیقات علمی در داخل کشور فاقد چهارچوبهای نظری مناسب جهت تحلیل، ارزیابی و پرداختن به ضرورت موضوع است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13669_dbf8d431d8718eafcdcd22ce2f57bf9c.pdf
تجاریسازی تحقیقات علمی
اقتصاد علم
دانشگاه و صنعت
مبانی نظری تجاریسازی
سیاستگذاری علم و فناوری
Commercialization of Scientific Research
Economics of science
University and Industry
Theoretical Basis of Commercialization
Policy Making of Science and Technology
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-10-23
28
71
55
68
13670
چهارچوب جامع چندسطحی حفاظت دانش بنگاههای دانشمحور (مطالعه موردی شرکت ملی نفت ایران)
A Multi-level Comprehensive Framework for Knowledge Protection of Knowledge-based Companies (Case Study of NIOC)
مریم پریسا امانی
amani_maryam@gsme.sharif.edu
1
دانشجوی دکترای مدیریت دانش و منابع انسانی دانشگاه صنعتی شریف، تهران
امروزه بنگاههای دانشمحور برای حفظ ذخایر ارزشمند دانشی و مزیت رقابتی بر «حفاظت دانش» به عنوان فرایند کلیدی مدیریت دانش تأکید دارند. در واقع خلق و به اشتراکگذاری دانش بدون حفاظت دانش منجر به ایجاد ارزش افزوده پایدار نمیشود. هدف از این مقاله، بررسی رویکردهای حفاظت دانش با پیشنهاد چهارچوب چندسطحی در شرکت ملی نفت ایران به عنوان بنگاه دانشمحور است که با توجه به ماهیت اکتشافی تحقیق از مطالعه موردی استفاده میشود. حفاظت دانش شامل حفظ دانش صریح (نظیر ثبت اختراع و مستندهای سازمانی) و نیز حفاظت دانش ضمنی (دانش در ذهن کارکنان نظیر تجربه) است.
نتایج تحقیق نشان میدهد که ریسک از دست دادن دانش و لزوم حفاظت دانش در سطح فردی (ترک خدمت و بازنشستگی کارکنان) و در سطح سازمانی (کوچکسازی، مدیریت روابط بین سازمانی و مدیریت پروژه) باید مورد نظر قرار گیرد که مروری بر استراتژیهای شرکت ملی نفت به عنوان بنگاه دانشمحور برای کاهش هر یک از ریسکهای مذکور صورت میگیرد.
امروزه بنگاههای دانشمحور برای حفظ ذخایر ارزشمند دانشی و مزیت رقابتی بر «حفاظت دانش» به عنوان فرایند کلیدی مدیریت دانش تأکید دارند. در واقع خلق و به اشتراکگذاری دانش بدون حفاظت دانش منجر به ایجاد ارزش افزوده پایدار نمیشود. هدف از این مقاله، بررسی رویکردهای حفاظت دانش با پیشنهاد چهارچوب چندسطحی در شرکت ملی نفت ایران به عنوان بنگاه دانشمحور است که با توجه به ماهیت اکتشافی تحقیق از مطالعه موردی استفاده میشود. حفاظت دانش شامل حفظ دانش صریح (نظیر ثبت اختراع و مستندهای سازمانی) و نیز حفاظت دانش ضمنی (دانش در ذهن کارکنان نظیر تجربه) است.
نتایج تحقیق نشان میدهد که ریسک از دست دادن دانش و لزوم حفاظت دانش در سطح فردی (ترک خدمت و بازنشستگی کارکنان) و در سطح سازمانی (کوچکسازی، مدیریت روابط بین سازمانی و مدیریت پروژه) باید مورد نظر قرار گیرد که مروری بر استراتژیهای شرکت ملی نفت به عنوان بنگاه دانشمحور برای کاهش هر یک از ریسکهای مذکور صورت میگیرد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13670_64aadb48e91c41d0e92e97e7972dc5d1.pdf
مدیریت دانش
حفاظت دانش
چهارچوب چندسطحی
دانش ضمنی
جابهجایی شغلی
مدیریت روابط بین سازمانی
Knowledge Management
Knowledge Protection
Multi-level Framework
Tacit Knowledge
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-11-22
28
71
69
82
13672
تحلیلی بر شاخصهای فضای کسبوکار در ایران
Analysis of Business Environment Indicators in Iran
نگار ارمغان
armaghan@irost.ir
1
نگین فلاح حقیقی
2
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوریهای نوین، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوریهای نوین، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
فضای مناسب برای کسبوکار یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه اقتصادی و سرمایهگذاری داخلی و بینالمللی محسوب میشود. هدف مقاله بررسی و تحلیل وضعیت شاخصهای ایران از منظر کسبوکار از سال 2013 تا 2017 است. در این پژوهش از روش توصیفی طولی و تحلیلی استفاده شده است. با استفاده از مطالعات اسنادی، کتابخانهای و آمار رسمی منتشر شده در خصوص شاخصهای فضای کسبوکار، عوامل، مؤلفههای ارزیابی و موانع مهم تکتک شاخصهای انجام کسبوکار در کشور، طی سالهای 2017-2013 مورد تحلیل و بررسی قرارگرفتهاند. یافتهها نشان میدهد که شاخصهای «اخذ مجوزهای ساخت»، «ثبت مالکیت» و «کسب انشعاب برق» بیشترین بهبود را طی این سالها در رتبه جهانی داشتهاند. از طرف دیگر، شاخصهای «تجارت فرامرزی»، «حلوفصل ناتوانی در پرداخت دیون»، بیشترین تنزل و افت را طی این سالها داشتهاند. شاخص «حمایت از سرمایهگذاران کوچک» همواره طی این پنج سال اخیر از وضع نامطلوبی برخوردار بوده و در روند بهبود آن تغییری صورت نگرفته است. در بخش نتیجهگیری مؤلفههای مؤثر در شاخصهای بهبودیافته و همچنین تحلیلی برای مؤلفههای تأثیرگذار در بهبود شاخصهای تنزلیافته برای متولیان شاخصها ارائه شده است. برای سایر شاخصها طی این دوره تغییرات جدی دیده نشده است.
فضای مناسب برای کسبوکار یکی از عوامل مهم در رشد و توسعه اقتصادی و سرمایهگذاری داخلی و بینالمللی محسوب میشود. هدف مقاله بررسی و تحلیل وضعیت شاخصهای ایران از منظر کسبوکار از سال 2013 تا 2017 است. در این پژوهش از روش توصیفی طولی و تحلیلی استفاده شده است. با استفاده از مطالعات اسنادی، کتابخانهای و آمار رسمی منتشر شده در خصوص شاخصهای فضای کسبوکار، عوامل، مؤلفههای ارزیابی و موانع مهم تکتک شاخصهای انجام کسبوکار در کشور، طی سالهای 2017-2013 مورد تحلیل و بررسی قرارگرفتهاند. یافتهها نشان میدهد که شاخصهای «اخذ مجوزهای ساخت»، «ثبت مالکیت» و «کسب انشعاب برق» بیشترین بهبود را طی این سالها در رتبه جهانی داشتهاند. از طرف دیگر، شاخصهای «تجارت فرامرزی»، «حلوفصل ناتوانی در پرداخت دیون»، بیشترین تنزل و افت را طی این سالها داشتهاند. شاخص «حمایت از سرمایهگذاران کوچک» همواره طی این پنج سال اخیر از وضع نامطلوبی برخوردار بوده و در روند بهبود آن تغییری صورت نگرفته است. در بخش نتیجهگیری مؤلفههای مؤثر در شاخصهای بهبودیافته و همچنین تحلیلی برای مؤلفههای تأثیرگذار در بهبود شاخصهای تنزلیافته برای متولیان شاخصها ارائه شده است. برای سایر شاخصها طی این دوره تغییرات جدی دیده نشده است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13672_15f3665d1773d3f0267099586d4c5b06.pdf
فضای کسبوکار
شاخصهای کسبوکار
مؤلفههای کسبوکار
Business Environment
Business Indicators
Business Indexes
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-12-22
28
71
83
98
13673
خرید دولتی نوآوریگرا ابزار مهم سیاستهای نوآوری طرف تقاضا
Innovation-oriented Public Procurement:
An Important Instrument of Demand Side Innovation Policy
بهمن فکور
bfakour@gmail.com
1
حجتاله حاجی حسینی
2
محمدتقی انصاری
3
مربی پژوهشکده مطالعات فناوریهای نوین- سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
دانشیار پژوهشکده مطالعات فناوریهای نوین- سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
مربی پژوهشکده مطالعات فناوریهای نوین- سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
حجم قابل توجه خرید دولتی سالانه کشورها موجب شده است که توجه سیاستگذاران نوآوری به قدرت اهرمی خرید دولتی برای تحریک نوآوری جلب شود. خرید دولتی در بازار به عنوان کشش تقاضا برای کالاها، خدمات و سیستمها بیان میشود و اگر بتوان با به کارگیری روشهای نوین، این تقاضا را به سمت نوآوری سوق داد، در عمل تقاضای مؤثری برای شکلگیری نوآوری در جامعه ایجاد میشود که برای پرورش نوآوری از اهمیت اساسی برخوردار است.
هدف این مقاله تبیین روشهای خرید نوآوریگراست. در این راستا با استفاده از مطالعات کتابخانهای ابتدا نقش تقاضا در شکلگیری نوآوری و ظرفیت سیاستی خرید دولتی مورد بررسی قرار میگیرد و سپس با تبیین خرید دولتی نوآوریگرا تفاوت آن با خرید معمولی شرح داده میشود. بعد از آن، به امکان به کارگیری خرید دولتی نوآوریگرا به عنوان ابزار سیاستهای نوآوری طرف تقاضا پرداخته میشود. برای شناخت بیشتر از خرید دولتی نوآوریگرا، انواع آنها مشخص شده و موانع به کارگیری این روشها مورد توضیح قرار میگیرند. توجه به ظرفیت خرید دولتی برای تحریک نوآوری در کشور یکی از نتایج این تحقیق است.
حجم قابل توجه خرید دولتی سالانه کشورها موجب شده است که توجه سیاستگذاران نوآوری به قدرت اهرمی خرید دولتی برای تحریک نوآوری جلب شود. خرید دولتی در بازار به عنوان کشش تقاضا برای کالاها، خدمات و سیستمها بیان میشود و اگر بتوان با به کارگیری روشهای نوین، این تقاضا را به سمت نوآوری سوق داد، در عمل تقاضای مؤثری برای شکلگیری نوآوری در جامعه ایجاد میشود که برای پرورش نوآوری از اهمیت اساسی برخوردار است.
هدف این مقاله تبیین روشهای خرید نوآوریگراست. در این راستا با استفاده از مطالعات کتابخانهای ابتدا نقش تقاضا در شکلگیری نوآوری و ظرفیت سیاستی خرید دولتی مورد بررسی قرار میگیرد و سپس با تبیین خرید دولتی نوآوریگرا تفاوت آن با خرید معمولی شرح داده میشود. بعد از آن، به امکان به کارگیری خرید دولتی نوآوریگرا به عنوان ابزار سیاستهای نوآوری طرف تقاضا پرداخته میشود. برای شناخت بیشتر از خرید دولتی نوآوریگرا، انواع آنها مشخص شده و موانع به کارگیری این روشها مورد توضیح قرار میگیرند. توجه به ظرفیت خرید دولتی برای تحریک نوآوری در کشور یکی از نتایج این تحقیق است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13673_dbdeda38b13e012413f3c697b2b94751.pdf
خرید دولتی
خرید دولتی نوآوریگرا
سیاستهای نوآوری طرف تقاضا
Public Procurement
Innovation-oriented Public Procurement
Demand Side Innovation Policy
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-12-22
28
71
99
116
13674
نظریههای ارتباطات عمومی علم: کمبودها، انحرافها و گفتوگوها
Theories of General Communications of Science:
Deficiencies, Deviations and Explorations
اکرم قدیمی
ghadimi2005@gmail.com
1
دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران
این ایده که علم بسیار پیچیدهتر از آن است که عموم مردم قادر به درک آن باشند، اگر چه شاید در عصر حاضر تفکر شایعی نباشد، اما سالها بینش رایج در میان اندیشمندان بود. گسترش نفوذ رسانهها و ابزار ارتباطات جمعی، توجه فزاینده عامه مردم به علم فناوری و همچنین آغاز رسانهایشدن علم، این حقیقت را روشن مینماید که بهواسطه پیچیدگیهای مفاهیم علمی، وجود یک میانجیگر قدرتمند، میان دانشمندان و عموم مردم ضروری است.
از این رو، هدف این مطالعه ارائه الگوهای ارتباطی برای ایجاد شبکه علمی است. برای رسیدن به این هدف، ناگزیر باید تاریخ علم و نقش دانشمندان در این فرایند مطالعه شود. یافتههای این مطالعه نشان میدهد، در عمومیسازی علم توجه به موضوعات علمی، اختلاف نظر میان متخصصان، نهادینهشدن علم در جامعه و ثبات مرزهای حرفهای ضروری است، بنابراین باید نقش کلیدی ارتباط در فرایندهای تکاملی و تعریف دوباره مفاهیم علمی، مشارکت شهروندان و دموکراسی علمی مد نظر قرار گیرد.
این ایده که علم بسیار پیچیدهتر از آن است که عموم مردم قادر به درک آن باشند، اگر چه شاید در عصر حاضر تفکر شایعی نباشد، اما سالها بینش رایج در میان اندیشمندان بود. گسترش نفوذ رسانهها و ابزار ارتباطات جمعی، توجه فزاینده عامه مردم به علم فناوری و همچنین آغاز رسانهایشدن علم، این حقیقت را روشن مینماید که بهواسطه پیچیدگیهای مفاهیم علمی، وجود یک میانجیگر قدرتمند، میان دانشمندان و عموم مردم ضروری است.
از این رو، هدف این مطالعه ارائه الگوهای ارتباطی برای ایجاد شبکه علمی است. برای رسیدن به این هدف، ناگزیر باید تاریخ علم و نقش دانشمندان در این فرایند مطالعه شود. یافتههای این مطالعه نشان میدهد، در عمومیسازی علم توجه به موضوعات علمی، اختلاف نظر میان متخصصان، نهادینهشدن علم در جامعه و ثبات مرزهای حرفهای ضروری است، بنابراین باید نقش کلیدی ارتباط در فرایندهای تکاملی و تعریف دوباره مفاهیم علمی، مشارکت شهروندان و دموکراسی علمی مد نظر قرار گیرد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13674_ab6bc18b3adb7a7aac9dfc5824a1dc2e.pdf
ارتباطات علم
شبکه
درک عامه از علم
دموکراسی علمی
Science Communications
Network
Public understanding of science
Scientific Democracy
per
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
2018-12-22
28
71
117
127
13675
سند نقشه جامع علمی کشور: یک ارزیابی شتابزده اما نقادانه
A Brief, though Critical, Assessment of Iran’s First Science
and Technology Roadmap
اصطلاح «نقشه جامع علمی کشور» که احتمالاً برگرفته از واژه انگلیسیScience and Technology (S&T) Roadmap است شاید اندکی بیش از یک دهه است که در ایران رواج یافته است. این روش در کشورهای غربی از حدود سه دهه پیش به این سو به کار گرفته شده است. به این ترتیب به نظر میرسد این روش (فناوری) در فاصله زمانی کوتاهی پس از بهرهگیری از آن در مغرب زمین، به جامعه علمی ایران معرفی شد و اقدام برای بومیسازی آن با جدیت و سرعت پی گرفته شده است. هدف این مقاله کوتاه، بررسی نقادانه (هرچند بسیار مختصر) برخی کاستیهاست که در روایت نهایی سند نقشه جامع علمی کشور (که استفاده از آن به سال 1389 به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد) راه یافته است.
اصطلاح «نقشه جامع علمی کشور» که احتمالاً برگرفته از واژه انگلیسیScience and Technology (S&T) Roadmap است شاید اندکی بیش از یک دهه است که در ایران رواج یافته است. این روش در کشورهای غربی از حدود سه دهه پیش به این سو به کار گرفته شده است. به این ترتیب به نظر میرسد این روش (فناوری) در فاصله زمانی کوتاهی پس از بهرهگیری از آن در مغرب زمین، به جامعه علمی ایران معرفی شد و اقدام برای بومیسازی آن با جدیت و سرعت پی گرفته شده است. هدف این مقاله کوتاه، بررسی نقادانه (هرچند بسیار مختصر) برخی کاستیهاست که در روایت نهایی سند نقشه جامع علمی کشور (که استفاده از آن به سال 1389 به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد) راه یافته است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13675_acfbba595283729ac73b6929804a824b.pdf
نقشه جامع علمی کشور
اسلامی کردن علم
علم و فناوری
فلسفههای مضاف
Iran’s [first] S&T Roadmap
Islamisation of Science
science & technology
Second-order Philosophies