مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
پایش فناوری در شرکتهای مبتنی بر فناوریهای پیشرفته
1
8
FA
حجت اله
حاجی حسینی
-
hojat.hajihoseini@gmail.com
قاسم
رمضانپور نرگسی
زهره
حسن نژاد
مهمترین دلایل توجه به پایش فناوری در دنیای کنونی، عبارتاند از: سرعت گرفتن تحولات فناورانه، تغییر در قلمرو، تغییر در رقابت و شکلگیری بلوکهای تجاری. پایش فناوری به این منظور صورت میگیرد که بتوان فناوری موردنظر را به خوبی شناخت، بررسی و تأثیرات آن را درک کرد و همچنین آن را با دیگر فناوریهای بهکار رفته در سازمانهای مبتنی بر فناوری پیشرفته مقایسه کرد. در واقع این روش ابزاری است که به سازمانهای مبتنی بر فناوری پیشرفته کمک میکند تا فناوریهای موجود را به خوبی بشناسند و فرصتها و تهدیدهای پیشرو را به خوبی تشخیص دهند و برای آنها برنامهریزی کنند. در این فرایند، به کمک مقایسه با دیگر سازمانهای مبتنی بر فناوری پیشرفته نقاط قوت و ضعف نمایان میشود و تمرکز بر مشکلات و مسائل ناشی از کاربرد یک فناوری خاص ایجاد میشود. بهطور کلی در پایش فناوری نگاهی هدفمند به تغییرات فناوری وجود دارد که هدف آن شناسایی وضعیت موجود در فناوری و کمک به مدیریت و توسعه آن است. در مقاله حاضر، ادبیات موضوع پایش فناوری در شرکتهای مبتنی بر فناوری پیشرفته بررسی میشود؛ به این ترتیب که ابتدا به مفهومشناسی فناوری پرداخته میشود و سپس مورفولوژی فناوری تشریح و نوآوری فناورانه در شرکتهای مبتنی بر فناوری پیشرفته و فرایند مدیریت این فناوریهای نوآورانه بحث میشود. پس از آن پایش فناوری تبیین و مدلهای آن نیز بررسی میشود. در پایان نیز نتیجهگیری و جمعبندی ارائه میشود.
مدیریت فناوریهای نوآورانه,پایش فناوری,شرکتهای مبتنی بر فناوری پیشرفته,فناوری اطلاعات,فناوری پی
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13582.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13582_e0068031f31b311ecb8723bab65aa4a1.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
سنجههای جایگزین در ارزیابیهای پژوهش در نشر الکترونیکی
9
24
FA
فاطمه
ستاره
سعیده
ابراهیمی
-
هدف اساسی این مقاله، تبیین ماهیت، پیدایش، رشد و توسعه سنجههای جایگزین، سازماندهی مجدد و ابزارهای اندازهگیری این سنجهها و همچنین بررسی مزیتها و ملاحظاتی است که در خصوص استفاده از این سنجهها در ارزیابیهای علمی وجود دارد. روش بهکار گرفته در این مقاله، روش کتابخانهای است. یافتهها بیانگر آن هستند که سنجههای جایگزین از سنجههای سطح مقاله مشتق و ریشه در برچسب اچ توییتر دارند. پژوهشگران مدلهای متفاوتی برای سازماندهی مجدد این سنجهها تعریف کردهاند که از مهمترین آنها میتوان به طبقهبندی برنمن و تامارو اشاره کرد. استفاده از سنجههای جایگزین در ارزیابیهای علمی با توجه به مزایایی همچون گستردگی و محبوبیت میتواند اثربخشی ارزیابیها را به همراه داشته باشد، در حالی که ملاحظاتی همچون کیفیت و دستکاری دادهها همچنان وجود دارد. بر این اساس، رشد انتشارات الکترونیکی در بستر شبکههای اجتماعی موجب پیدایش نوع جدیدی از سنجههای ارزیابی علمی گردید. پژوهشگران معتقدند که با وجود مزایای متعدد این سنجهها، هنوز چالشهایی متوجه آنها است. از اینرو از آنها به عنوان مکمل سنجههای قدیمی یاد میشود.
سنجههای جایگزین,سازماندهی مجدد,ابزار اندازهگیری پژوهش,ملاحظات سنجهها,ارزیابی پژوهش
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13583.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13583_e98ba020104e8d1be0522009147e360f.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
بررسی شاخصهای تأثیرگذار بر روند پیشرفت علم و فناوری
25
48
FA
مریم
پاک نیت
ناصر
نوروزی
اندازهگیری پیشرفت، امری حیاتی برای سیاستگذاران و جامعه است. کشورهایی که از آمارهای قابل اطمینان در مورد میزان پیشرفت خود سود میبرند، میدانند که کجا ایستادهاند، قابلیتها و محدودیتهایشان چیست و مهمتر از همه، میدانند که کجا میروند و چگونه میخواهند به آنجا برسند. هدف از این مقاله اطلاع از وضعیت علم و فناوری سایر کشورها و چگونگی رشد آنها، به منظور راهنمایی سیاستگذاران عرصه علم و فناوری است. داشتن درک درستی از توانمندیهای فناوری خود و سایر کشورهای دنیا مانند بستری میماند که در تمامی مراحل سیاستگذاری و توسعه فناوری باید همراه سیاستگذاران و مجریان توسعه علم و فناوری کشورها باشد. برای این منظور جهت ارزیابی توانمندیهای صنعتی و فناوری یک کشور، ارزیابی مقایسهای ضروری است. در این مقاله سعی شده است با استفاده از مطالعات کتابخانهای و بررسی آمارهای جهانی به ارزیابی سه دسته از شاخصهای تأثیرگذار بر روند پیشرفت علم و فناوری از جمله شاخصهای عمومی، زیرساختی و تخصصی در ایران و کشورهای در حال توسعه آسیای شرقی و آسیای مرکزی پرداخته شود.
علم و فناوری,سیاستگذاری علم و فناوری,ارزیابی علم و فناوری,شاخصهای علم و فناوری
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13584.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13584_a0fb456fbd5b10ecdecb65aaa6a10691.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
تبیین مفهوم رقابتپذیری در حوزه پژوهش و فناوری
49
62
FA
رضا
بندریان
دانشگاه
یکی از عوامل مهم و اثرگذار در رتبه رقابتپذیری کشورها، پژوهش و فناوری است، چراکه امروزه فناوری، رقابتپذیری در سطوح مختلف را بیش از پیش تحتتأثیر قرار داده و دستیابی به رقابتپذیری از طریق فناوری نیازمند نوآوری فناورانه است. از آنجاکه پیشنیاز نوآوری فناورانه، پژوهش و فناوری است در نتیجه رقابتپذیری پژوهش و فناوری در کسب مزیت رقابتی ناشی از فناوری، الزامی راهبردی است. براین مبنا تأکید بر نقش پژوهش و فناوری در افزایش شاخص رقابتپذیری کشورها، بدون توجه به رقابتپذیری پژوهش و فناوری، معنایی نخواهد داشت. رقابتپذیری پژوهش و فناوری یکی از زمینههایی است که با وجود اهمیت آن و سرمایهگذاری سنگینی که کشور روی توسعه دانش بنیان انجام داده تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است. به همین منظور در این مقاله به تبیین مفهوم رقابتپذیری برای پژوهش و فناوری پرداخته شده است. برای این منظور، ابتدا به بررسی مفهوم رقابت و رقابتپذیری و سطوح مختلف رقابتپذیری پرداخته شده و سپس سطوح مختلف رقابتپذیری پژوهش و فناوری در چهار سطح ملی، میانبخشها، درونبخشها و در سطح حوزههای شایستگی فناورانه تشریح شده است. در پایان نیز به ارائه رهنمودهای مدیریتی و نتیجهگیری پرداخته شده است.
رقابت و رقابتپذیری,پژوهش و فناوری,رقابتپذیری پژوهش و فناوری
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13585.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13585_2c357bb94b0c1e2148a8ad8a879fbc40.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
تبیین رفتار مصرفکننده فناوری اطلاعات برمبنای مدل پذیرش فناوری
63
74
FA
رضا
بائوج لاهوتی
احمدرضا
قاسمی
در دهه اخیر، با توجه به رشد روزافزون حجم اطلاعات در سازمانها و پیچیدگیهای ایجاد شده در فرایندهای کاری به واسطه بزرگ شدن سازمانها، اهمیت حرکت به سمت استفاده از سیستمهای اطلاعاتی بیش از پیش جهت افزایش کارایی و اثربخشی سازمانها، مورد نیاز است که برای تحقق این امر باید استفاده از این ابزارها در سازمانها توسط کارکنان مورد پذیرش واقع شود. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیینکننده پذیرش سیستمهای اطلاعاتی توسط کاربران را آشکار میسازد. درک عواملی که موجب پذیرش فناوریهای جدید میشود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوریهای اطلاعاتی موردنظر پذیرفته شود از پژوهشهای مهم در زمینه شناسایی و تبیین رفتار مصرفکننده است. با توجه به این مطلب این مقاله با هدف شناسایی مدلهای پذیرش فناوری بهویژه در زمینه فناوری اطلاعات انجام شده است. بر این اساس در این مقاله، مدلهایی که از ابتدا روی این موضوع تمرکز داشته، ارائه شده و در نهایت در مدل یکپارچه پذیرش و بهکارگیری فناوری که آن را میتوان حاصل تلفیق سازههای اصلی چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری دانست، به جمعبندی رسیده است.
پذیرش سیستمهای اطلاعاتی,مدل یکپارچه پذیرش و بهکارگیری فناوری,رفتار کاربران
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13586.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13586_d59d6c0717bdca2dedf846a68c4891e3.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
بررسی و شناخت وضعیت حوزه علمی پدیده گرمایش جهانی در ایران
75
88
FA
فاطمه
مکی زاده
محمد
توکلی زاده راوری
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه یزد
tavakoli@yazd.ac.ir
مرضیه
دانا
فرامرز
سهیلی
هدف پژوهش حاضر بررسی و شناخت وضعیت حوزه علمی پدیده گرمایش جهانی و ترسیم نقشه علمی پژوهشهای این حوزه است. این پژوهش با رویکرد علمسنجی انجام شده و در آن از رویکرد تحلیل همرخدادی واژگان با بهرهگیری از فنون تحلیل شبکههای اجتماعی بهره گرفته شده است. جامعه موردنظر شامل تمامی مقالات مجلات و پایاننامههای فارسی حوزه گرمایش جهانی است که در دو پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و پژوهشگاه علوم و فناوری ایران در بازه زمانی 1383 تا 1392 نمایه شده است. یافتهها نشان میدهند بیشترین تعداد تولیدات علمی در مقالات در سال 1392 با 56 مدرک و کمترین تعداد مربوط به سال 1383 با 4 مدرک بوده است. در بررسی پرتولیدترین دانشگاهها و سازمانها در حوزه گرمایش جهانی مشخص شد «دانشگاه تهران» در رتبه نخست و «دانشگاه فردوسی مشهد» و «دانشگاه تربیت مدرس» در رتبههای بعدی قرار دارند. موضوعات هسته عبارتاند از: «گازهای گلخانهای، تغییر اقلیم، تغییرات دمایی، پوشش گیاهی، دیاکسیدکربن، شبیهسازی انرژی، آلایندههای زیستمحیطی، مدیریت انرژی، تولیدات کشاورزی، ترسیب کربن، ارزیابی اقتصادی، مصرف انرژی، مدیریت منابع آب، مدل گردش عمومی جو، مصالح ساختمانی. موضوعات در حال ظهور عبارتاند از منابع آب زیرزمینی، مصرف آب، بهرهوری آب، شوریزایی، بیابانزایی، ازدیاد برداشت، تجارت انتشار.
گرمایش جهانی,نقشه علم,تحلیل همرخدادی واژگان,تحلیل شبکههای اجتماعی
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13587.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13587_a0dd64b626a94e51b3eda25875db1554.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
26
61
2016
03
20
ارزیابی شاخصهای کارکردی در زمینه تحقیقات پسته
89
100
FA
احمد
شاکر اردکانی
در پژوهش حاضر وضعیت علم پسته (بهویژه شاخصهای کارکردی) در ایران و جهان مورد ارزیابی قرار گرفته است. تعداد کل مدارک معتبر علمی که بهطور مستقیم در زمینه پسته گزارش شده، 989 مورد بوده است. برمبنای این نتایج، 5/75 درصد از تعداد کل مدارک علمی، به مقالات علمی پژوهشی مربوط است که در مجلات معتبر علمی چاپ شده است. بیشترین تعداد مقالات علمی (773 مقاله) در زمینه کشاورزی و علوم بیولوژی چاپ شده که 6/53 درصد مقالات را شامل میشود. بیشترین تعداد مقالات مربوط به پسته (129 مقاله) در سال 2011 چاپ شده و بیشترین تعداد مقالات علمی پسته مربوط به مؤسسه تحقیقات پسته کشور با تعداد 90 مقاله (7/10 درصد) است. برمبنای نتایج بهدست آمده از پایگاه علمی اسکوپوس، ایران، آمریکا و ترکیه به ترتیب با 6/34 ، 8/19و 1/16 درصد، پیشتاز تولید علم پسته هستند (تولیدکننده 5/70 درصد از علم پسته). تعداد کل اختراعات ثبت شده در زمینه علم پسته، 93 عدد است که در حدود 3/61 درصد آن در زمینه شیمی پسته ثبت شده است. 2/46 درصد ثبت اختراعات در زمینه ابزار و 9/41 درصد در زمینه علوم و صنایع غذایی است. نتایج فوق بیانگر این مهم است که با وجود توانایی علمی بالا در زمینه علم پسته در کشور، وجود تنها یک مؤسسه تخصصی تحقیقاتی، بودجه تحقیقاتی ناکافی و پایین بودن تعداد اعضای هیأت علمی متخصص پسته در کشور، خلاءهای موجود را به وضوح نشان میدهد.
شاخص عملکردی,پسته,پژوهش
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13588.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13588_7a52faf9f5d551a0d287c7cc50b590ea.pdf