2024-03-29T17:01:55Z
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=399
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
بررسی تأثیر خوداستنادی نویسنده بر رتبهبندی کشورهای منطقه چشمانداز 1404 بر اساس میانگین استناد به هر مقاله
احمد
یوسفی
بر اساس سند چشمانداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 پیشبینی شده است که ایران جایگاه نخست علمی و توانا در تولید علم و فناوری را در بین کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی کسب کند. بنابراین، در این پژوهش بر اساس دادههای پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس، تأثیر خوداستنادی بر رتبهبندی 26 کشور منطقه آسیای جنوب غربی در حوزه موضوعی زئونوز بررسی شده است. در این پژوهش از روشهای علمسنجی و تحلیل استنادی استفاده شده است. کلیدواژههای حوزه زئونوز در زمینههای عنوان و موضوع جستجو شده و نتیجه آن به طور جداگانه با هر یک از کشورهای مورد نظر ترکیب شده است. تمامی تجزیه و تحلیل دادهها بر اساس نتیجه این جستجو، یعنی 19205 مقاله است، صورت پذیرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر خوداستنادی نویسنده بر رتبهبندی کشورهای منطقه چشمانداز 1404 بر اساس میانگین استناد به هر مقاله است. از نظر تعداد مقاله ،کشورهای ترکیه، اسرائیل و ایران به ترتیب با 8397، 5595 و 3807 مقاله فعالترین کشورها هستند. از نظر میانگین استناد به هر مقاله، کشورهای آذربایجان، اسرائیل و فلسطین به ترتیب با 83/30، 96/18 و 14/12 سه جایگاه نخست را به خود اختصاص دادهاند. از نظر میزان خوداستنادی، ایران، تاجیکستان و ترکیه به ترتیب با 92/22، 51/20 و 85/19 درصد بیشترین میزان خوداستنادی را داشتهاند. از نظر میانگین استناد به هر مقاله بدون احتساب خوداستنادی نیز به ترتیب آذربایجان، اسرائیل و فلسطین به ترتیب با 45/30، 21/17 و 12 نخستین جایگاهها را به خود اختصاص دادهاند. ایران از نظر تعداد مقاله در منطقه رتبه نسبتاً خوبی دارد. ولی با وجود رشد فزاینده تعداد مقالههای زئونوز ایران در سالهای اخیر، هنوز هم از نظر تعداد مقاله نسبت به کل جمعیت در جایگاه مناسبی قرار ندارد. تقریباً میانگین استناد به هر مقاله ایران همواره پایینتر از سایر کشورهای منطقه بوده است. اغلب کشورهایی که از نظر میانگین استناد به هر مقاله رتبه مناسبی ندارند، میزان خوداستنادی بالایی دارند. ولی برخی از کشورها، از جمله ایران، پیش و پس از حذف خوداستنادی هیچ تغییر رتبهای نداشتهاند. بنابراین، خوداستنادی شیوه مناسبی برای ارتقای رتبه ایران از نظر میانگین استناد به هر مقاله نیست. به کشورهایی که از نظر میانگین استناد به هر مقاله در وضعیت مناسبی قرار ندارند، از جمله ایران، پیشنهاد میشود تا با انتشار مقالههای خود در نشریههای دارای ضریب تأثیر بالاتر، میانگین استناد به مقالههای خود را بالا ببرند نه با خوداستنادی بیشتر.
خوداستنادی نویسنده
میانگین استناد به هر مقاله
کشورهای آسیای جنوب غربی
رتبه بندی
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13548_a6ba5f6b7f17fec6f96c08c68154a326.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
تعیین شاخصهای ارزیابی عملکرد قطبهای علمی
ناهید
شیخان
فیروز
بختیاری نژاد
آموزش عالی معرف نوع مهمی از سرمایهگذاری در منابع انسانی است که با فراهمآوری و ارتقای دانش، فناوری، خلاقیت و مهارت و نگرش موردنیاز فراگیران، به توسعه پایدار کمک میکند. آموزش عالی موجب ترویج دانش میشود و با پژوهش و تحقیقات بنیادی و کاربردی علم و دانش جدید نیز بهوجود میآورد. در دهه اخیر توجه به توسعه پایدار علمی در ایران از گسترش قابل توجهی برخوردار شده است. قطبهای علمی با هدف گردهمآوری و ساماندهی جمعی از اعضای هیئت علمی توانمند در گسترش مرزهای دانش و توسعه پایدار علمی در دانشگاهها ایجاد شدهاند. ارزیابی مستمر عملکرد این قطبهای علمی با توجه به اهدافی که در تأسیس آنها در نظر گرفته شده است با تعیین و تدوین شاخصهای مؤثر و مفید ضروری است. در این مقاله مدل جدیدی برای ارزیابی عملکرد قطبهای علمی طراحی و نتایج اجرای آن در قطبهای علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به عنوان نمونه ارائه شده است. یکی از نتایج حاصل از این ارزیابی میتواند در شناسائی فعالیتهای مفید و مؤثر قطبهای علمی استفاده شده و منجر به هدایت و جهتدهی مناسب آنها شود و بهعلاوه با ایجاد رقابت صحیح شاخصی برای حمایت و پشتیبانی بیشتر از قطبهای علمی فعالتر تعیین و مورد استفاده قرار گیرد. همچنین برای آسیبشناسی قطبهای علمی با عملکرد ضعیف اقدام کرد و در رفع و اصلاح مسائل مربوط به فعالیت نکردن آنها اقدامهای جدی انجام داد و در صورت تداوم در فقدان فعالیت مفید تصمیم به انحلال و حذف قطب علمی گرفت.
قطب علمی
توسعه پایدار
مدل ارزیابی عملکرد
اعضای هیئت علمی توانا
شاخص ها
رقابت
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13549_f6364512f6c84aaf5ec8c0f2b5ad26c9.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
بررسی شاخصها و روشهای مبتنی بر دستورالعمل فراسکاتی در زمینه تحلیل بودجه پژوهشی
آرش
موسوی
ر این مقاله مبانی روششناسانه و کاربردهای عملی شاخصهای مبتنی بر دستورالعمل فراسکاتی در زمینه تخصیص منابع پژوهشی را به بحث خواهیم گذاشت و سیر تاریخی و تکاملی این مجموعه را از زمان شکلگیری آن در دهه 60 میلادی مورد بررسی قرار خواهیم داد. سپس به سراغ تحولات متأخرتر خواهیم رفت و برخی از ابتکارها و پیشنهادهای مطرح شده در زمینه اتخاذ روششناسیهای بهتر و شاخصهای جامعتر را مطرح خواهیم کرد. در خلال این بحث خواهیم دید که در سالهای اخیر نوعی تحول روششناسانه از سویه شاخصهای کلاسیک مبتنی بر ورودی/خروجی که بهطور عمده بر اندازهگیری کارایی و تأثیر پژوهش تأکید دارند، بهسمت شاخصهایی از نوع شاخصهای موقعیتیاب که بهدنبال موقعیتیابی کنشگران مختلف در نظامهای ملی نوآوری و تشخیص پیوندها و جریانهای منابع میان آنها هستند قابل مشاهده است.
منابع پژوهشی
شاخص ها
دستورالعمل فراسکاتی
تخصیص بودجه
اقتصاد علم
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13550_781439495c8fe17dc01e69f4427d4684.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
کاربرد دیدگاه دای در بررسی فرایند سیاستگذاری طرحهای کلان ملی علم و فناوری
سید حامد
مزارعی
سید حبیبالله
طباطبائیان
صنم السادات
فرنودی
محمد
نقی زاده
توسعه علم و فناوری یکی از پیشرانهای اصلی توسعه همهجانبه و پایدار کشورها است که بر پایه فعالیتهای هدفمند تحقیق و توسعه شکل میگیرد. تغییر در رویکردهای معطوف به اهداف و نحوه انجام فعالیتهای تحقیق و توسعه و توجه همزمان به عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان علم و فناوری در راستای رفع نیازهای جامعه، لزوم برنامهریزی جامع و فراگیر را در این حوزه ضروری میکند. طبق تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصادی طرح علمی کلان طرحی است که از نظر اهمیت، حیطه کار و پیچیدگی در حدی است که یک تلاش مشارکتی غیرمتعارف بزرگ را میطلبد و همچنین نیازمند تجهیزات، تسهیلات، نیروی انسانی و لجستیک ویژهای برای انجام هستند. در سالهای اخیر مسئولان حوزه علم و فناوری کشور با درک نقش بیبدیل توسعه علم و فناوری در تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور، بر لزوم افزایش فعالیتهای تحقیق و توسعه و به دنبال آن برافزایش هزینههای مربوطه تأکید کردهاند. مبحث طرحهای کلان ملی برای اولین بار در سال 1376 در دفتر پژوهشی معاونت برنامهریزی راهبردی ریاست جمهوری با فراخوانی طرحهای کلان ملی مطرح شد، از آن زمان تاکنون شیوه تصویب طرحهای کلان ملی دستخوش تغییرات زیادی شده است که از آن جمله میتوان به شیوه تصویب هشتاد به بیست و شصت به چهل اشاره کرد. روند تصویب طرحها در کشور، دارای روندی مشخص و تأیید شده نیست برای مثال شکل تصویبها در کشور روندی بالا به پایین یا پایین به بالا داشته است، روند تصویب طرحها در کشور در اوایل شروع بهکار دفتر پژوهشی دارای روندی رو به بالا و در سالهای اخیر به طور کلی روندی رو به پایین داشته است. در این تحقیق تلاش میگردد تا معیارهای اصلی مرتبط با تعریف و تصویب پروژههای ملی در حوزه علم و فناوری، مورد بررسی قرارگرفته و پیشنهادی جامع برای اجرا در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان بالاترین مرجع فعال در حوزه علم و فناوری کشور ارائه شود.
علم و فناوری
پروژه های ملی ماکرو
معیار برای تعریف و تصویب پروژه ها
فرآیند سیاستگذاری از منظر دای
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13551_2035321e29468067ad820516cf2dcb59.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
انتشار مقاله های ایرانی در نشریه های نامعتبر : انگیزه ها و رویکرد نویسندگان
حمیدرضا
جمالی مهموئی
سارا
جوان فر
هدف این تحقیق پیمایشی، کشف انگیزه نویسندگان ایرانی از چاپ مقاله در مجلههای نامعتبر خارجی است. پیمایشی آنلاین، روی ۱۰۲ نویسنده ایرانی انجام شد که مقالهای از آنها در سال ۲۰۱۳ در یکی از ۲۵۱ مجله مندرج در «فهرست سیاه نشریههای نامعتبر وزارت علوم» نسخه مرداد ۱۳۹۲ منتشر شده بود. نتایج نشان داد که انگیزه اصلی نویسندگان و پژوهشگران ایرانی از چاپ مقاله در مجلههای خارجی به ترتیب اهمیت، پربارکردن رزومهکاری، سپس برای ترفیع و ارتقاء به عنوان عضو هیئت علمی و در آخر برای کسب مجوز دفاع از پایاننامه دکترا بوده است. متوسط سنی نویسندگان حدود ۳۸ سال است و برای هر مقاله به طور متوسط حدود ۳۵۰ دلار ارز پرداخت شده است. ملاک اصلی اعتماد نویسندگان به مجلههای ادعای آنها برای نمایه شدن در پایگاههای معتبر بوده است و شیوه اصلی آشنایی نویسندگان با این مجلهها توصیه استاد و یا همکار بوده است. مقاله نشاندهنده جنبههای اقتصادی انتشار این مقالههای و نیز آگاهی کم جامعه دانشگاهی از نحوه سنجش اعتبار مجلهها است.
مجله های نامعتبرعلمی
انگیزه های چاپ مقاله
مجله های علمی
داوری مقالات علمی
بررسی دقیق
مجله ها
نویسندگان
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13552_706088741b5852e94da28077814ebfe2.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
» شهر دانش پایه « مبانی و اصول شکل گیری»
ماجده
پورروحانی
امروزه شهرنشین شدن بیش از نیمی از جمعیت جهان و همزمان با آن رشد فناوری و توسعه ارتباطات و افزایش تولید دانش و جریانهای آن در سطح جهان و همچنین مطرح شدن دانش به عنوان نیروی محرکه نوین اقتصاد و کسب مزیت، اهمیت توجه به نقش دانش را در زندگی شهری آشکار میکند. شهر مکانی است که دانش در آن تبلور مییابد، طی فرایندهایی میان افراد جابهجا میشود، خود فرایندهایی را بازمیآفریند، در نهایت توسعه یافته و سیر تکاملی خود را در سطح جهان ادامه میدهد. از این رو تخصصهایی چون مدیریت دانش و اقتصاد دانش پایه از جمله زمینههایی هستند که به مقولههایی چون مدیریت دانش در سازمانی بزرگ و پیچیده چون «شهر دانش پایه» و توجه بیشتر به سرمایههای عقلانی به جای سرمایههای مادی در رشد اقتصادی میپردازند و نموداری از شهر آرمانی مورد نظر خود ارائه میدهند. در این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و بر اساس مطالعات اسنادی وسیع ویژگیهای شهر دانش تبیین میشود و به این منظور ابتدا مفهوم دانش و خصوصیات مترتب بر آن مورد بررسی قرار میگیرد، سپس به بررسی ویژگیهای «شهر دانش» از دیدگاههای «مدیریت دانش»، «اقتصاد دانش پایه»، و «تجربیات شهروندان» پرداخته میشود. به این ترتیب از نقطه نظرات مختلف به راهبردهایی در برنامهریزی و طراحی شهر دانش دست مییابیم که مبانی ایجاد اینچنین شهرهایی را فراهم میآورند. در نتیجه «شهر دانش پایه» شهری است که دارای جامعهای باز و متکثر است و فرهنگ به اشتراکگذاری دانش در آن جا افتاده، اقتصاد آن به منابع دانشی و نوآوری و خلاقیت متکی است. شهر دارای کانونهای نوآوری است و دسترسی فیزیکی همگانی مناسبی به این کانونها را فراهم میآورد، زیرساختهای آن امکان دسترسی دائمی به اطلاعات را برای عموم به وجود میآورند، در نهایت از مدیریتی شفاف، دانش پایه، و مشارکتی بهرهمند است، زیرا ایجاد چنین شهرهایی بر پایه خواست عمومی و مشارکت و تعاملات شهروندان محقق میشود.
دانش
شهر دانش
مدیریت دانش
اقتصاد دانش پایه
نوآوری
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13553_2c99f9f793fcea5df53aa0d6c1f6b4d6.pdf
رهیافت
1027-2690
1027-2690
1393
24
56
طبقه بندی علوم؛ چیستی، چرایی و چگونگی
حامد
مصطفوی فرد
تنظیم مدلی برای ارزیابی و بهینهسازی وضعیت فعلی علوم، راهی است که دیر یا زود، برای رفع نیازمندیها و معضلات جوامع بشری و دستیابی به اصلاحات، باید پیموده شود؛ زیرا نه برای جمهوری اسلامی ایران امکانپذیر است که بر مبنای مدل سرپرستی غرب برنامهریزی کند (به دلیل ناهماهنگی آن با نظام ارزشی اسلام) و نه روشهای موجود میتواند پذیرای نظام ارزشی اسلام باشد. به عقیده بسیاری از پژوهشگران، نابسامانی حاکم بر برنامههای جدید آموزشی در بیشتر کشورهای اسلامی، تا حد زیادی به سبب فقدان بینش مبتنی بر سلسله مراتب علوم است، که امروزه در نظام سنتی آموزش اسلامی دیده میشود. بنابراین ضرورت پیریزی طرحی مبتنی بر اندیشه دینی امری مسلم و آشکار است. اما از طرف دیگر تکیه بر طرحهای قدیمی نیز مشکلگشا نیست، زیرا هریک کاستیهایی دارند و این طبقهبندیها پیش از هر چیز، تابع رویه و روش فکرى عالمان و انعکاسى از نوع نگرش و جهانشناسى آنانند؛ و گاه تابع موقعیت تاریخى علوم، حوادث اجتماعى و فرهنگى؛ و گاهی نیز تابع گسترش کیفى تمدنها و تأثیر متقابل علم و تمدن هستند و هر طبقهبندی، اساسی نظری و بنیانی منطقی- فلسفی دارد؛ بنابراین مبنای نظری یک مکتب معین فلسفی پدید آمده است. اما از آنجا که طبقهبندی علوم نیاز به مقدماتی دارد، در این مختصر به تبیین چیستی، پیشینه، ضرورت، هدف، انواع، اصول و در نهایت الگوهای مختلف طبقهبندی میپردازیم، تا زمینهای باشد برای ارائه طرحهای جدید در حوزه طبقهبندی علوم.
طبقه بندی
علم
الگوهای طبقه بندی
ضرورت طبقه بندی
انواع طبقه بندی
2014
03
21
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13554_103459c2c8ee38517c123747d301a11b.pdf