ORIGINAL_ARTICLE
نظام نوآوری و مسئله عدالت اجتماعی مورد مطالعه: رژیم صهیونیستی
در ادبیات توسعه، رژیم اشغالگر قدس بهعنوان جامعه نوآور و کارآفرین با نظام نوآوری پویا معرفی میشود. این مقاله قصد دارد با تحلیل نظام نوآوری این رژیم، نقطه ضعف آن را در رابطه با نرخ نوآوری و برابری روشن سازد. مدل مفهومی این مقاله نگرش نظام نوآوری با رویکرد نهادی است و تنها از آمار و اطلاعات سازمانهای بینالمللی استفاده شده است. در این مطالعه نشان داده میشود در حالی که این رژیم دارای یکی از بالاترین نرخهای نوآوری و شاخص های اصلی عملکرد نظام ملی نوآوری است، اما با توجه به سیاستهای تبعیضآمیز اجتماعی و اقتصادی، ساکنین این قلمرو به طور عادلانه از مواهب رشد نوآوری برخوردار نیستند. در نتیجه، تحلیل میشود که روند نوآوری در این رژیم مرهون فاکتور اعتمادی است که سرمایه بینالمللی دانشمحور در سطح جهان نسبت به این رژیم دارد. برعکس، اعتماد عمومی بهعلت آپارتاید بین ساکنین اصلی و مهاجر و همچنین محرومیت و تبعیض اجتماعی پایین است و در نهایت اینکه افزایش نرخ نوآوری الزاماً با افزایش بهره مندی اقشار عمومی رابطه مستقیم ندارد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13611_a7368bd2e4014754b9bacac46c61ee01.pdf
2017-03-21
نظام نوآوری ملی
تحلیل ساختاری
شمولیت اجتماعی
عدالت اجتماعی
رژیم صهیونیستی
طاهره
میر عمادی
1
عضو هیأت علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و رئیس مرکز سیاستگذاری و دیپلماسی علم و فناوری
AUTHOR
محمدجواد
دهقان اشکذری
mjda1366@gmail.com
2
دانشجوی دکترای سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر وضعیت انتشارات علمی و ثبت پتنت در نظام ملی نوآوری ایران
امروزه به خوبی مشخص شده که نوآوری فرآیند پیچیدهای است که فعالیت اجزای متعددی را می طلبد. این اجزا روابطی پیچیده با یکدیگر داشته و تحتتأثیر محیط پیرامونی قرار میگیرند. بنابراین مباحث نوآوری مستلزم دیدگاهی شد. ویژگی اصلی این سیستم، توانایی اجزای » نظام ملی نوآوری « نظاممند است که این نگرش باعث شکل گیری نظریه آن در تولید، انتشار و کاربرد فناوریهایی است که ارزش اقتصادی دارند. دانش و علم که اغلب در قالب مقالات ارائه میشوند باید به فناوری تبدیل شوند، چرا که تولید علم به تنهایی نمیتواند به پیشرفت کشور منجر شود. پس از تبدیل آن به فناوری باعث توانمندی و پیشرفت صنعتی نیز خواهد شد. همچنین تأکید جمهوری اسلامی ایران بر رشد درونزا، ایجاب میکند مؤلفه تولید فناوری مورد توجه جدی قرار گیرد که میزان اختراعات ثبت شده یکی از شاخصهای این مؤلفه است. بنابراین در این مقاله با نگاهی متفاوت و دقیق به نظام ملی نوآوری نمایی مفهومی از آن ارائه و با استفاده از مطالعات نظاممند اسناد و آمارهای معتبر جهانی، اقدام به بررسی کیفیت و کمیت مقالات و پتنتهای ایران و کشورهای مورد نظر گردیده است. در واقع، در این پژوهش جایگاه علم و فناوری در نظام ملی نوآوری بررسی شده که نتایج حاکی از جایگاه مطلوب ایران در انتشارات علمی و در مقابل وضعیت نامطلوب در ثبت پتنت است که به تحلیل علل آن نیز پرداخته شده است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13612_32a04db1992bab962ab7616b91e915ff.pdf
2017-03-21
نظام ملی نوآوری
انتشارات علمی
ثبت پتنت
الناز
حبیب زاده
1
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت فناوری دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
ناصر
نوروزی
2
دکترای سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، استاد همکار دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقش پارک های علم و فناوری در توسعه نوآوری و فناوری
تأسیس مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری در دنیا شتاب قابل ملاحظهای داشته است و نقش این مؤسسات و کارکردهای متنوع آنان به عنوان بخشی از زیرساختهای نوآوری و فناوری در هر کشوری روزبه روز آشکارتر و نمایانتر میشود. در این مقاله مرور کاملی بر ادبیات و تعاریف پارکهای علم و فناوری، انکوباتورها و مراکز رشد و نیز کارکردهای آنها در نقاط مختلف از دیدگاههای متفاوت صورت گرفته است. با جمع بندی یافته های پژوهشهای مرتبط با این زمینه، میتوان به مزایای ایجاد پارکها و اثرات آن بر توسعه فناوری و نوآوری از منظر«سازمانی» (شرکتهای دانش بنیان) به شکل گیری سریع شرکتهای دانش بنیان، تجاری سازی ایدهها و سهولت در جذب تسهیلات مالی مورد نیاز و نیز از منظر «منطقه ای و کشوری » به ارتباط مداوم دانشگاه و صنعت، حفظ و اشتغالزایی نیروی انسانی متخصص در کشور، انتقال فناوری کاربردی و بهبود فضای کسب و کار و کارآفرینی اشاره کرد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13613_31db91245bd98d55d4ebfd2d9412fa81.pdf
2017-03-21
پارک علم و فناوری
مرکز رشد
انکوباتور
فناوری
شرکت دانش بنیان
توسعه نوآوری
علی
نصر
1
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی، دانشگاه علامه طباطبائی
AUTHOR
حجت اله
حاجی حسینی
hojat.hajihoseini@gmail.com
2
دانشیار سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی روند تولیدات علمی و تحلیل ساختار شبکه هم تألیفی در حوزه نانو فناوری ایران
هدف پژوهش حاضر مطالعه همنویسندگی در مجلات داخلی ایران در حوزه فناوری نانو است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است و با رویکرد علمسنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل تمامی مقالات و نویسندگان مقالات 12 مجله منتشر شده در داخل ایران در حوزه فناوری نانو که در مجموع شامل 904 عنوان مقاله با 1646 نویسنده در بازه زمانی 1384 تا 1392 ( 2013 - 2005 ) است. از تحلیل شبکههای اجتماعی برای تحلیل دادهها استفاده شده و برای تهیه ماتریسهای همنویسندگی از نرمافزار راور ماتریس و در تحلیل شبکه همنویسندگی از نرمافزار یو سیای نت و نت دراو استفاده شده است. یافتههای نشان میدهند که روند رشد مقالات و نویسندگان از یک رابطه نمایی مثبت تبعیت میکند و بیشترین الگوی نویسندگی مورد استفاده در تولید این مقالات الگوی دونویسندگی است و میانگین تعداد نویسندگان سه نویسنده است. 1646 نویسنده در تشکیل شبکه همنویسندگی مقالات مجلات داخلی ایران نقش داشته اند که از این میان 228 نویسنده دارای نقش تأثیرگذاری بودهاند. این بررسی نشان داد که منافی، صلواتی نیاسری و صادق حسنی بهترتیب رتبه اول تا سوم را در فراوانی مقالات به خود اختصاص دادهاند. در مرکزیت رتبه، منافی، صلواتی نیاسری و بدیعی بهترتیب رتبه اول تا سوم را دارا میباشند. رتبه اول در مرکزیت نزدیکی بهطور مشترک به منافی و کوکبی اختصاص یافته است و در مرکزیت بینابینی، منافی در رتبه نخست و کوکبی و صراف مأموری به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. مقالات حوزه مورد بررسی با همکاری نویسندگان ضعیف و قوی تولید شدهاند. بدین معنی که نویسندگان قوی و دارای بیشترین فراوانی با نویسندگان ضعیف و دارای کمترین تولید در ارتباط بوده و همکاری دارند.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13614_b8e46f9eeed8a227488d831d6efb9ba1.pdf
2017-03-21
فناوری نانو
شبکه هم تالیفی
تحلیل شبکه
مجلات ایرانی
محصولات علمی
علم سنجی
فاطمه
مکی زاده
1
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه یزد
AUTHOR
افسانه
حاضری
2
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه یزد
AUTHOR
فاطمه
رزمجو
3
دانشجوی کارشناسی ارشد علم سنجی، دانشگاه یزد
AUTHOR
فرامرز
سهیلی
4
استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین ارکان و فرآیند مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری
در فضای اقتصاد نوین لزوم اتخاذ رویکرد راهبردی به مدیریت پژوهش و فناوری منجر به ظهور مدیریت راهبردی پژوهش فناوری شده است. تحقق ثمربخش مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری مستلزم پیروی از فرآیندی تعریف شده برای عملیاتی کردن آن در تمامی رفتارها و اقدامات سازمانی است. هدف این مقاله تبیین فرآیند و ارکان یک مدل توسعهیافته برای مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری است که با بهره گیری از رویکردهای مبتنی بر کارایی منابع و بر مبنای مدلهای فرآیندی در ادبیات راهبردی توسعه یافته است. بدین منظور ابتدا مروری مختصر بر روند تکامل نسلهای مدیریت پژوهش و فناوری شده و مفهوم راهبرد و مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری تعریف شده است. سپس ارکان و فرآیند اجرای مدل تشریح میشود که در برگیرنده شش رکن اصلی«تعیین حیطه فعالیت و چشم انداز»، « تعیین اهداف دانشی فناورانه»، «متوازن سازی فعالیتهای اکتشاف و بهره برداری»، «ره نگاشت ترکیبی مسیرهای فناورانه»، «فرآیندها، منابع و توانمندیها » و «انتقال دستاوردها» است. در پایان نیز به جمع بندی و ارائه برخی ویژگی های مدل پرداخته میشود.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13615_cf71f87d960e6dcd08ff801e2ab64483.pdf
2017-03-21
مدیریت راهبردی پژوهش و فناوری
مدیریت پژوهش فناوری
سازمانهای پژوهش و فناوری
رضا
بندریان
1
عضو هیئت علمی، استادیار پژوهشی، پژوهشگاه صنعت نفت
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین چارچوب تعالی پژوهش: گامی به سوی ارائه الگوی نظام ارزیابی کیفیت پژوهش در آموزش عالی کشور
هدف از پژوهش حاضر که با روش کتابخانه ای انجام شده، این است که با معرفی و تبیین چارچوب تعالی پژوهش ( REF) که برای ارزیابی کیفیت پژوهش مؤسسات آموزش عالی انگلستان مورد استفاده قرار میگیرد، توجه پژوهشگران حوزه آموزش عالی کشور را به سمت انجام تحقیقات مشابه در خصوص معرفی و تبیین سایر چارچوبها و الگوهای به کار رفته در دنیا و نیز بررسی چالشها، مزایا و الزامات کاربست هر یک از الگوها در آموزش عالی کشور جلب کند و سرآغازی برای جهت گیری به سوی رفع خلاء تحقیقاتی و نظری موجود در این زمینه و طراحی الگوی کارامد نظام ارزیابی کیفیت پژوهش در آموزش عالی کشور باشد. در چارچوب تعالی پژوهش ) REF (، کارکرد پژوهشی مؤسسات آموزش عالی توسط هیأتهای متخصصِ رشته محور بر پایه سه ملاک (بروندادهای پژوهشی، تأثیر و محیط پژوهش)؛ ارزیابی، داوری و رتبه بندی میشود. نشانگرها برای ارزیابی بروندادهای پژوهشی شامل اصالت، اهمیت و دقت است. تأثیر پژوهشها بر حسب دو نشانگر دامنه و اهمیت اثرات، و محیط پژوهش بر حسب دو نشانگر پویایی و پایداری ارزیابی میشود. در پایان مقاله به برخی الزامات مفهومی، ساختاری و رفتاریِ پیادهسازی چارچوب تعالی پژوهش در آموزش عالی کشور اشاره شده است.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13616_e0918115c31f5b3a60c3d4d0e805d497.pdf
2017-03-21
نظام ارزیابی کیفیت پژوهش
خلق دانش
چارچوب تعالی پژوهش
آموزش عالی
قاسم
سلیمی
1
عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
LEAD_AUTHOR
نیره
حسینی
2
دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی دانشگاه شیراز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش تأثیر شاخص حمایت و پشتیبانی مدیریتی در ارزیابی کارکرد واحدهای پژوهشی
مطالعات نشان میدهد که از موانع اصلی نظام نوآوری در کشور، نبود معیارهای درست و مؤثر ارزیابی کارکرد، سنجش و نظارت بر فعالیتهای پژوهشی است. بیشک یکی از شاخصهای مؤثر در ارزیابی کارکرد واحدهای پژوهشی، شاخص حمایت و پشتیبانی مدیریتی است. این شاخص از بعد درونسازمانی شامل حمایتهای مدیریت داخل دانشگاه از واحدهای پژوهشی و از بعد برونسازمانی مرتبط با فضای حمایتی دولت به علت سیاستهای بالادستی و اولویت گذاری در کشور است که این حمایتها در قالب قوانین و مصوبههای دولت، مجلس و ... انجام میگیرد. این حمایتها اثر به سزایی در کارکرد واحدهای پژوهشی داشته و باید در شاخصهای ارزیابی کارکرد در نظر گرفته شود، زیرا بودجه های پژوهشی در حوزههای مختلف علوم و فناوری بهطور مساوی تسهیم نشده است و عقد قرارداد درحوزهای علمی که مورد حمایت و پشتیبانی ویژه در مقطع زمانی خاص قرار میگیرد خیلی راحتتر و آسانتر از زمینهای است که به دلایل مختلف در کشور نظیر واردات فناوری و کالاها و ... مورد حمایت قرار نمیگیرد. در این مقاله مدلی برمبنای کارایی برای ارزیابی کارکرد واحدهای پژوهشی با در نظر گرفتن شاخص حمایت و پشتیبانی ویژه مدیریت طراحی شده و نتایج اجرای آن برای تعدادی از واحدهای پژوهشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر به عنوان نمونه ارائه شده است. از نتایج به دست آمده از این ارزیابی میتوان مسیر فعالیتهای واحدهای پژوهشی را تعیین کرد و برای حمایت و پشتیبانی بیشتر از واحدهای پژوهشی فعالتر استفاده کرد، واحدهای پژوهشی با کارکرد ضعیفتر را شناسایی و با آسیب شناسی دلایل عدم فعالیت کافی در رفع مشکلات آنها اقدامات جدی اتخاذ کرد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13617_e2c272ccbd3837f0be91c153221f930b.pdf
2017-03-21
ارزیابی عملکرد
واحدهای پژوهشی
شاخص حمایت و پشتیبانی ویژه مدیریت
پژوهش
فناوری
فیروز
بختیاری نژاد
1
استاد دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر
AUTHOR
ناهید
شیخان
2
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات مهندسی صنایع و بهره وری دانشگاه امیرکیبر
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارائه مدل ادراکی سیاستگذاری در آموزش و پرورش ایران
در دنیای امروز که علم و فناوری با رشد و گسترش وسیع و جهان شمول به عنوان عامل مهم و اساسی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع بشری به حساب می آید، نهادها و نظام های آموزشی و پرورشی در توسعه علم، فناوری و نوآوری نقش مهمی را به دست آوردهاند. مهمترین چالش سیاستگذاری در آموزش و پرورش در است. بررسی عوامل مؤثر « آموزش و پرورش کارا و اثربخش » هزاره سوم، سیاست تحول و تبدیل نظام آموزش فعلی به بر پیشرفت و توسعه جوامع پیشرفته نشان میدهد که همه این کشورها از آموزش و پرورش توانمند و کارامدی برخوردار هستند. با توجه به اهمیت نظام آموزشی در تربیت انسانها و پیشرفت جوامع، لزوم اتخاذ بهترین سیاستها در شرایط مختلف، ضروری است. از اینرو در این مقاله با تأکید بر نقش سیاستگذاری آموزشی در توسعه علم و فناوری، با ستفاده از دیدگاه نظاممند و در نظر گرفتن تمامی عواملی که بر دروندادها )تعریف سیاستگذاری به عنوان یک وظیفه تدوین انتظارات از سیاستگذاری، ساختار و اختیارات قانونی و نیروی انسانی(، فرآیندها )تشخیص، تعریف و تحدید مسئله، تدوین راه حلهای پیشنهادی، تحلیل راه حلها و انتخاب بهترین راهحل، تصویب راهحل یا سیاست اتخاذ شده اجرا، ارزیابی و بازنگری( و بروندادهای سیستم آموزشی )اثربخشی سیاست و فرآیند سیاستگذاری، عدالت آموزشی، اخلاق، نیازها و انتظارات اجتماع، امکانسنجی سیاسی( تأثیر میگذارند، همچنین تعامل میان نظام آموزشی با دیگر نظامها (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و غیره) به ارائه مدل ادراکی سیاستگذاری در آموزش و پرورش ایران پرداخته شده است
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13618_273429f531b9f3c3bd618f06633c6891.pdf
2017-03-21
نظام آموزشی
آموزش و پرورش
سیاستگذاری
سیاست
مدل ادراکی
بهنام
طالبی
1
استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
LEAD_AUTHOR
نیر
سیدنظری
2
دانشجوی دکترای رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
AUTHOR
حورا
سودی
3
مدرس دانشگاه فرهنگیان خوی و دانشجوی دکترای رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی وضعیت شاخصهای دانشگاه کارآفرین برمبنای مدل گیب 2012 در دانشگاه تهران
ظهور دانشگاه کارآفرین بهعنوان نمود عینی ارتباط صنعت و دانشگاه، افقهای نوینی از اشتغال زایی و کارآفرینی در سطح گسترده را فراروی برنامه ریزان و مدیران دانشگاهها قرار میدهد. هدف از این پژوهش، تعیین وضعیت شاخصهای دانشگاه کارآفرین برمبنای مدل گیب( 2012 ) در دانشگاه تهران است. روش این پژوهش، پیمایشی و توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش دانشکده های فنی مهندسی، مدیریت و کارآفرینی دانشگاه تهران است که 299 نفر از اعضای هیأت علمی بهعنوان نمونه انتخاب شدهاند و تعداد 271 پرسشنامه برگردانده شده است. برای جمعآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد گیب ( 2012 ) استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرمافزار آماری اس.پی.اس.اس انجام شده است. یافته های پژوهش نشان میدهد که مؤلفههای چشمانداز، مأموریت و راهکار دانشگاه؛ حاکمیت و اداره دانشگاه؛ ساختار و طرح سازمانی؛ چندرشتهای، فرارشتهای؛ قدرت نفوذ؛ مدیریت ذینفعان و ارزشهای جامعه؛ دانش آموختگان؛ انتقال دانش؛ مرکز رشد، تأمین مالی مخاطرات در تمام شرکتهای مشتق از دانشگاه در وضعیتی نسبتاً مطلوب و مؤلفه های بینالمللیسازی و آموزش کارآفرینانه و سرمایهگذاری در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. نتایج پژوهش نشان میدهد که وضعیت کلی شاخصهای دانشگاه کارآفرین برمبنای مدل گیب ( 2012 ) در دانشگاه تهران در حد نسبتاً مطلوبی است. بنابر نظرات اساتید دانشگاه تهران میتوان نتیجه گرفت که شاخص های دانشگاه کارآفرین شامل: مؤلفه های چشم انداز، مأموریت و راهکار دانشگاه، حاکمیت و اداره دانشگاه، ساختار و طرح سازمانی، قدرت نفوذ و استفاده از منابع متنوع، مدیریت ذینفعان و ارزش های جامعه، دانش آموختگان، چندرشته ای و فرارشته ای، انتقال دانش، مرکز رشد، تأمین مالی مخاطرات در شرکتهای مشتق از دانشگاه در وضعیتی نسبتاً مطلوب و مؤلفه های بین المللی سازی، آموزش کارآفرینانه و آموزش سرمایهگذاری در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. با توجه به نتایج به دست آمده از بین مؤلفه های دانشگاه کارآفرین، شاخص مرکز رشد، تأمین مالی مخاطرات در شرکتهای مشتق از دانشگاه بیشترین تأثیر را در توسعه دانشگاه تهران به عنوان دانشگاه کارآفرین دارد.
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13619_75278293baadccc32141e8ec6191d7a9.pdf
2017-03-21
دانشگاه کارآفرین
کارآفرینی دانشگاهی
نوآوری
مدل گیب
آموزش عالی
دانشگاه تهران
طاهره
ترکمان
1
کارشناس ارشد علمسنجی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
علیرضا
نوروزی
2
استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
AUTHOR