مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
طرحی برای نظام ارزیابی سیاستهای علم، فناوری و نوآوری
FA
سید محمدحسین
شجاعی
پژوهشگر پژوهشکده مطالعات فناوری
مهدی
فاتح راد
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف
سید حبیب اله
طباطبائیان
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
موفقیت بلندمدت سیاستگذاری و سیاستهای علم و فناوری نیازمند تخمین و پیشبینی نتایج و اثرات سیاستها، بازخورد منظم دستاوردها بر اساس معیارهای مشخص و بناکردن بر یک نظام پایش قدرتمند و قابل اطمینان است. در چنین بستری است که جایگاه و اهمیت ارزیابی سیاستهای علم و فناوری روشن میشود. این مقاله میکوشد با تبیین جایگاه ارزیابی سیاستها در چرخه سیاستگذاری به عنوان بُعدی از این فرایند که در یکایک اجزای دیگر حضور و تأثیر دارد و با استفاده از یک فراچارچوب برای بررسی و تحلیل موضوع ارزیابی سیاستها که مبتنی بر دو بعد مفهوم-کاربرد و ایستایی-پویایی است، بر اساس تبیین مبانی و زیرساختهای لازم طرحی را برای چارچوب و نظام ارزیابی سیاستهای علم و فناوری در کشور ارائه کند.
ارزیابی سیاست ها,سیاستهای علم، فناوری و نوآوری,فراچارچوب,نظام ارزیابی سیاست ها
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13556.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13556_b7f22898a9b73eb6cd4d98220da636c0.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
علم سودمند؛ خطّ مشی گذاری دانش برای توسعة منافع ملّی با رویکرد فازی
FA
علی اصغر
پورعزّت
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
علی اصغر
سعدآبادی
دانشجوی دکترای سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه تهران
صدیقه
دمرچی لو
کارشناس ارشد مدیریت دولتی دانشگاه تهران
مهدی
پاکزاد
دانشجوی دکترای سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه تهران
منابع دانشی و پژوهشی محدودند و نیازهای مطالعاتی جوامع بیشمار! رسالت خطّمشی دانش آن است که این منابع محدود را بهگونهای به آن نیازهای بیشمار تخصیصدهد که بیشترین حدّ منافع عاید جامعه شود. در این رویکرد علم سودمند آن است که منافع جامعه را تأمین کند و در حلّ مسائل یا مشکلات اجتماعی کارساز شود. در این پژوهش تلاش شده است تا با کسب نظر از خبرگان با کاربست روش تحلیل محتوا و تکنیک دلفی فازی، مهمترین عوامل مؤثر بر روند سودمندسازی دانش اولویتبندی شوند. نتایج حاصل تأکید بر این مهم بود که هرچند تفاوت چندانی بین ابعاد و شاخصهای گوناگون اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اداری علم و فناوری وجود ندارد ولی گویا ابعاد فرهنگی و اخلاقی و اجتماعی آن حساستر هستند و باید بیشتر موردتوجّه قرارگیرند. به این ترتیب مجموعة قابل توجّهی از عوامل مؤثر بر سودمندسازی دانش مورد تأکید قرارگرفتند که از آن جمله میتوان برضرورت استفاده از ابزارهای مناسب برای جلب مشارکت ذینفعان، استفادة بهینه از تجهیزات و امکانات علمی، توسعة پایگاه دادة تحقیق و توسعه و اصلاح سیستم آموزشی در پرتو شناسایی مزیتهای علمی تأکید کرد. بنابراین، مسئله اساسی این پژوهش، طراحی یک بستة خردمندانة خطّمشیگذاری برای هدایت منابع علمی و معرفتی کشور است؛ به گونهای که تمام تلاشهای علمی و پژوهشی معطوف به تأمین منافع ملّی یا حلّ مسائل عمومی در جامعه شود.
علم سودمند,سیاست علمی,منافع ملّی,مسائل عمومی
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13555.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13555_1cfc4616fe67dfa1547e93f588883c3e.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
کتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی: دورنمایی برای کتابخانههای دیجیتالی در ایران
FA
یعقوب
نوروزی
0000-0003-3030-7647
عضو هیئت علمی دانشگاه قم
ynorouzi@gmail.com
سمانه
خویدکی
در عصر حاضر تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله وب اجتماعی و وب معنایی، دورنمای تازهای را در زمینه توسعه کتابخانهای دیجیتالی ارائه کرده اند. کتابخانههای دیجیتالی با چالشهایی از جمله بازیابی دقیق اطلاعات و اشتراک دانش کاربران روبهرو هستند. بنابراین کتابخانه دیجیتالی معنایی و کتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی گامهای بعدی در تکامل نسل فعلی کتابخانههای دیجیتالی خواهند بود. کتابخانههای دیجیتالی معنایی اجتماعی، بهبود کارایی کتابخانههای دیجیتالی را در زمینههای مدیریت منابع، امکانات مرور و جستجوی بیشتر، بازیابی دقیق اطلاعات، کاربرمحوری و اشتراک دانش کاربران و ارتباط با دیگر کتابخانههای دیجیتالی را به دنبال خواهند داشت. مقاله حاضر در نظر دارد کتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی را به عنوان دورنمایی برای کتابخانههای دیجیتالی در ایران معرفی کند. روش بهکاررفته در این مقاله، روش مروری (سندی) است و پس از بررسی اهمیت وب معنایی در کتابخانههای دیجیتالی به تشریح کتابخانههای دیجیتالی معنایی، کتابخانههای دیجیتالی معنایی اجتماعی و ارائه دورنمایی برای این نوع کتابخانهها در ایران پرداخته است.
کتابخانه دیجیتال,کتابخانه دیجیتالی معنایی,کتابخانه دیجیتالی معنایی اجتماعی,سازماندهی دانش,اشتراک دانش
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13557.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13557_d02d611e47ae73615e656bfea3e227cb.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
بررسی فرایندتجاری سازی زیست داروها: درس هایی برای صنعت داروی ایران
FA
مهدی
گودرزی
دکترای مدیریت تکنولوژی، عضو هیئت علمی گروه مدیریت صنعتی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی
مریم
گودرزی
کارشناس ارشد مهندسی صنایع – دانشگاه علوم پزشکی تهران
توسعه صنعت دارویی هر کشوری، نشاندهنده توانمندی آن کشور در حوزه تأمین بهداشت و سلامت افراد آن جامعه است. با توجه به تحولات این صنعت در تعامل با دستاوردهای علم زیستفناوری و اهمیتی که زیستداروها در درمان بیماریهای خاص در جوامع دارند، بررسی فرایند تجاریسازی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر این فرایند نقش مهمی در ارائه سریعتر داروها به بازار دارد. بر این اساس، هدف از این مقاله، بررسی فرایند تجاریسازی این داروها و ابعاد مختلف آن میباشد. روش پژوهش حاضر بررسی و استنتاج از مقالات و گزارش علمی مرتبط بوده است. نتایج این بررسی نشان میدهد که یکی از این عوامل کلیدی موفقیت شرکتهای دارویی ایرانی، آشنا شدن آنها با انواع روشهای تأمین مالی متناسب با مرحلهای است که در توسعه داروی جدید قرار دارند. همچنین ضرورت ایجاد اتحاد راهبردی بین شرکتهای دارویی بزرگ داخلی و شرکتهای نوپا فعال در حوزه زیستدارو و با همتایان خارجیشان، باید مد نظر این شرکتها قرار گیرد. در نهایت، از آنجا که آمار و اطلاعات دقیقی از نوآوریها و محصولات دارویی جدیدی که توسط شرکتهای داخلی توسعه یافته وجود ندارد، پیشنهاد شد که سازمان غذا و داروی کشور یا وزارت بهداشت اقدام به انجام یک ممیزی نوآوری در صنعت دارویی ایران کند.
زیست دارو,تجاریسازی,زیست فناوری,تأمین مالی,توسعه دارو جدید
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13558.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13558_88bc0ea471871bed013d7098d2893bda.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
تیپشناسی و روش تحقیق مطالعات همکاری علمی در ایران
51
63
FA
گلنسا
گلینی مقدم
استادیار علم اطلاعات و دانش شناسی و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
g_galyani@yahoo.com
عصمت
مؤمنی
استادیار علم اطلاعات و دانش شناسی و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
اصغر
ستارزاده
دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبایی
در این مقاله شناسایی و معرفی پژوهشهای انجام شده در زمینه همکاری علمی در ایران به لحاظ تیپشناسی نویسندگان و روش تحقیق به کار رفته است.<br /><strong>روش انجام تحقیق و گردآوری دادهها: </strong>پژوهش حاضر با رویکرد فرا تحلیل انجام گرفته و دادهها نیز از مرور پژوهشهای گذشته و جستجو در پنج پایگاه اطلاعاتی گردآوری شده است. نگاهی به 40 مقاله منتشر شده نشان میدهد که عمدهترین روش تحقیق (80 درصد) در مطالعات همکاری علمی در ایران از نوع علم سنجی و سپس تحقیقات پیمایشی است. به لحاظ تیپشناسی، 60 درصد مقالههای منتشر شده تا کنون زیر نظر یک استاد با همراهی یک دانشجو یا کارشناس صورت گرفته است. روند تولیدات مقالهها از سال 79 تا 93 نیز سیر صعودی را نشان میدهد. از میان پایگاههای اطلاعاتی بررسی شده، پایگاه مگیران (بانک اطلاعات نشریات کشور) 100 درصد مقالهها این موضوع را پوشش میداد و بیشترین جامعیت را نسبت به چهار پایگاه پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایرانداک)، پایگاه اطلاعات جهاد دانشگاهی، پایگاه نورمگز وکتابخانه ملی ایران داشت.
همکاری علمی,هم تألیفی,هم نویسندگی,روش تحقیق,تیپشناسی
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13907.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13907_14134abb52c91ccb9d13a5256786f187.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
دانشگاه تراز جهانی به عنوان بخشی از پارادایم جدید آموزش عالی
FA
محسن
نظرزاده زارع
دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی ،گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
جواد
پورکریمی
استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
خدایار
ابیلی
استادگروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی ،گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
غلامرضا
ذاکر صالحی
دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
دانشگاهها میتوانند در هر دو زمینۀ جهانی و ملی عمل کنند؛ اما ایدۀ دانشگاه کلاس جهانی در بستر جهانی رخ میدهد. فرض اساسی این ایده آن است که این دانشگاه با بهترین مؤسسههای دانشگاهی دنیا رقابت میکند و تمایل به رسیدن به اوج تعالی و به رسمیت شناخته شدن دارد. بنابراین، هدف مقاله حاضر، واکاوی مفهوم دانشگاه کلاس جهانی، ویژگیهای دانشگاه جهانی و راهبردهای تأسیس این دانشگاه است. نتیجهگیری این مقاله نشان داد که بسترهای ملی و الگوهای سازمانی برای ایجاد دانشگاه کلاس جهانی، خیلی گسترده هستند؛ بنابراین، هر کشور باید از میان مسیرهای متنوع ممکن، یک راهبرد متکی بر نقاط قوت و منابع خود برگزیند. علاوه بر این، تحول در نظام یک دانشگاه برای رسیدن به دانشگاه کلاس جهانی نمیتواند در انزوا اتفاق بیافتد. بنابراین چشمانداز بلندمدت برای ایجاد یک دانشگاه در کلاس جهانی و پیادهسازی آن، باید بهدقت بیان شود و دولتها نیز برای نیل به این مقصود، باید به دانشگاهها کمک کنند.
کلاس جهانی,آموزش عالی کلاس جهانی,سازمان کلاس جهانی,دانشگاه کلاس جهانی
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13559.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13559_0a94b0cd8dd97ae42b6d0d19bba2548c.pdf
مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
رهیافت
1027-2690
2783-4514
24
57
2014
09
23
گذر پارادایمی از پژوهشهای کمّی به پژوهشهای کیفّی در علوم انسانی
FA
مرتضی
مرادی
عضو هیأت علمی و استادیار گروه مدیریت دانشگاه پیام نور
امروزه در همه علوم شاهد شتاب علمی بالا هستیم؛ پیشرفتهای علمی خود مرهون روشهای علمی پژوهش هستند. امّا خودِ روشهای پژوهش نیز تغییرات و پیشرفتهای بسیاری داشتهاند. هدف از این پژوهش این است که پاردایمهای رایج و روشهای پژوهش کیفّی همراه با معیارهای ارزیابی کیفی آنها مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا اعتقاد بر این است که انجام پژوهشهای کیفّی به توسعه مبنای دانش جامع و سالمتر در حوزه علوم انسانی کمک خواهد کرد. درک مبانی نظری و فلسفی پژوهش کیفّی میتواند پژوهشگران حوزه علوم انسانی را تشویق به ارزیابی و استفاده از روش کیفّی به منظور تحت تأثیر قرار دادن عملکرد خودشان کند؛ این امر برای برخی ممکن است شامل یک تغییر الگو در تفکر باشد. به همین منظور، مبانی دو پارادایم رایج علمی یعنی اثباتگرایی/ فرااثباتگرایی و تفسیری مطرح شد. سپس ارتباط مبانی پارادایمی و روششناسی ارائه شد. روششناسیهای متداول در پژوهش کیفّی، یعنی نظریه داده بنیاد، مطالعه موردی، پدیدارشناسی، قومنگاری و داستانسرایی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه روشهای جمعآوری دادهها شامل مصاحبه فردی، گروههای کانونی، مشاهده و تحلیل اسناد بیان شدند. در نهایت، راهبردهای افزایش کیفیّت پژوهش کیفّی مورد بررسی قرار گرفت و با راهبردهای پژوهش کمّی مقایسه شدند.
پارادایم,پدیدارشناسی,تفسیری,اثبات گرایی,قوم نگاری,تئوری داده بنیاد
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13560.html
https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13560_805404a10be54b7b096f7ae2b63c945e.pdf