TY - JOUR ID - 13286 TI - روند تولید و کشت گیاهان تراریخت و چشم اندازهای توسعه ای آنها JO - رهیافت JA - RAHYAFT LA - fa SN - 1027-2690 AU - علوی, سیدمهدی AD - - Y1 - 2001 PY - 2001 VL - 11 IS - 24 SP - EP - DO - N2 - براساس آمار موجود، اولین آزمایش مزرعه‌ای گیاهان تراریخت (transgenic) در سال 1986 انجام شد و تا سال 1997 در 45 کشور جهان 25000 آزمایش مزرعه‌ای روی بیش از 4000 گیاه تراریخت از 60 گونۀ مختلف انجام گرفته است. به رغم این واقعیت که استفاده از گیاهان تراریخت یکی از راه حل‌های مهم در اینجاد امنیت غذایی و اقتصادی درکشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود، آمار و اطلاعات ارائه شده حاکی از آن است که این کشورها از این فناوری کمترین بهره را برده‌اند. تاکنون بیشتر مطالعات درمورد گیاهان مهم اقتصادی مانند ذرت، کلزا، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، سویا، پنبه و توتون بوده است. در نتیجۀ انتقال ژن، صفاتی مانند مقاومت به علف‌کش، مقاوت به حشرات و ویروس‌ها و تغییر کیفیت محصول در گیاهان تراریخت حاصل، بروز کرده است. افزایش سریع سطح زیر کشت گیاهان تراریخت از 8/2 میلیون هکتار در سال 1996 به 8/27 میلیون هکتار در سال 1998 (حدود 10 برابر) بسیار چشمگیر بوده و مبین توفیق به کارگیری این فناوری جدید است. اخیراً افزایش سطح زیرکشت تا 2/24 میلیون هکتار در سال 2000 گزارش شده است. گیاهان تراریخت نه تنها از افت محصول (به دلیل تنش‌های محیطی) جلوگیری می‌کنند، بلکه با کاهش مصرف سموم و کودهای شیمیایی در توسعل پایدار نقش به سزایی دارند. در این مقاله، جزئیات فعالیت‌های مربوط به ایجاد و رهاسازی گیاهان تراریخت در کشورهای صنعتی و در حال توسعه و ارزیابی اقتصادی این‌گونه گیاهان بحث شده است. بدیهی است که با کمک تحلیل اطلاعات موجود و تجربیات به دست آمده در دو دهۀ اخیر بهتر می‌توان راه را بگزید و تصمیم گرفت.  UR - https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13286.html L1 - https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13286_0892c8dc8efee3f87af1627801fa66d3.pdf ER -