آسیب‌شناسی آمایش آموزش عالی در ایران؛ اولین گام حکمرانی منطقه‌ای

نویسندگان

1 استادیار، مدیریت آموزش عالی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استادیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 کارشناسی‌ارشد، مدیریت اجرایی، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش صنعت آب و برق خراسان، مشهد، ایران

چکیده

آموزش عالی ایران طی سال‌های گذشته از رشد کمی قابل توجهی برخوردار بوده است. اما از سوی دیگر، رکود در بازار کار دانش‌آموختگان دانشگاهی و فقدان بهره‌گیری از ظرفیت‌های منطقه‌ای باعث توجه هرچه بیشتر به مقوله آمایش و حکمرانی منطقه‌ای آموزش عالی شده است. مطالعات آمایش آموزش عالی ایران طی دهه‌های گذشته در چند مرحله انجام شده است اما نتوانسته مبنایی برای برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی کشور قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف آسیب‌شناسی آمایش آموزش عالی در ایران با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از روش مطالعه اسنادی- کتابخانه‌ای انجام شده است. برای این منظور، با استفاده از روش مرور نظام‌مند، ابتدا گزارش‌ها، نتایج پژوهش‌های موجود و تجارب ثبت‌شده در این حوزه مورد مطالعه قرار گرفت. سپس، با استفاده از روش تحلیل تفسیری سعی شد آسیب‌‌های موجود در آمایش آموزش عالی کشور مورد شناسایی و دسته‌بندی قرار گیرد.
نتایج حاصل از تحلیل اسناد موجود نشان می‌دهد که مهم‌ترین آسیب‌های آمایش آموزش عالی کشور عبارت‌اند از: تغییر در رویکرد مطالعات، مسائل فرهنگی، بخشی‌نگری، کمی‌گرایی، تمرکزگرایی و تسلط نظام دیوان‌سالارانه مرکزی، تأثیرپذیری از جریان‌های سیاسی، دیدگاه اثبات‌گرایانه سیاست‌گذاران و مجریان، و فقدان چارچوب عملی در طراحی و اجرا. مطالعات آمایش آموزش عالی می‌تواند ضمن فراهم آوردن زمینه‌های توسعه علمی پایدار از طریق استفاده بهینه از ظرفیت‌ها و مزیت‌های نسبی منطقه‌ای کشور، نقش مهمی نیز در بهبود حکمرانی منطقه‌ای داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Pathology of Higher Education Spatial Planning in Iran; the First Step of Regional Governance

نویسندگان [English]

  • Davood Ghorooneh 1
  • Akbar Heydari Tashekaboud 2
  • Fatemeh Sanaeipour 3
1 Assistant Professor of Higher Education Management, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 M.Sc. in Executive Management, Khorasan Institute of Higher Education and Research, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Iran's higher education has grown significantly in recent years.But on the other hand, the downturn in the job market of university graduates and the lack of regional capacity has led to a growing focus on regional planning and governance in higher education. Studies of Iranian higher education Spatial Planning have been conducted in several stages over the past decades, but have failed to provide a basis for planning higher education development in Iran. The purpose of this study was to determine the pathology of higher education spatial planning in Iran by using a descriptive-analytical approach and document-library study method.For this purpose, using systematic review method, firstly, reports, results of research and experiences were studied.Then, using the interpretive analysis method, we tried to identify and categorize the damages in the spatial planning of higher education. The results show that the most important disadvantages are: changes in study approach, cultural issues, partisanship, quantification, centralization, political influence, positivist view of policymakers and executives, and a lack of a practical framework for design and implementation. Higher education spatial planning can play an important role in improving regional governance, while providing opportunities for sustainable scientific development through optimal use of the country's regional comparative capacities and advantages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Higher Education
  • Spatial Planning
  • Regional Advantages
  • Regional Governance

مراجع

[1]   Goedet M. & Neuwirth J. Good governance and confidentiality: a matter of the preservation of the public sphere, Corporate Governance. (2014); 14 (4): 543-554.
[2]   UNIDO. Technology Foresight. 2010; Austria: Vienna International Centre.
[3]   Kaufmann D. Rethinking governance: empirical lessons challenge orthodoxy. Washington, D.C: The World Bank; 2003.
[4]   Asghari HA. Qasemi H. & Keshavarz Turk, A. The Institutional Pattern of Regional Strategic Forecasting in the Islamic Republic of Iran Governing System. (Persian). Rahbord Quarterly. 2017; 26 (84): 37-57.
[5]   Fanni Z. Karimi, Aram & Sharifi, R. Exploring the Concept of Spatial Planning and the Pathology of Its Realization in the Development Plans in Iran. (Persian). Quarterly Modern Researchin Geographical Sciences, Architecture and Urban Planning. 2018; 13: 196-220.
[6]   Mohammadi Y. Moghbel Baarz A. & Bagheri Moghadam N. A Functional Analysis Framework for Regional Innovation System in Developing Countries. (Persian). Journal of Technology Development Management. 2019; 7 (2): 43-87.
[7]   Andalib A. & Matuf S. Development and Security in Spatial Planning of Iranian Border Areas. (Persian). Bagh Nazar Quarterly. 2009; 12 (6): 57-75.
[8]   Faraji Dana A. Spatial Planning and Integrated Spatial Development. (Persian). Economic Research Quarterly. 1992; 45: 1-24.
[9]   Vahidi P. Spatial Planning: A Guide to Higher Education Planning. (Persian). Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education. 1994; 7 & 8: 104–75.
[10]   Samari J. & Geraenegad, Gh. A Perspective to Higher Education Planning in Spatial Planning: A Guide to Academic Development. (Persian). Iranian Journal of Higher Education Quarterly. 2013; 5 (3): 117-142.
[11]   Entezari Y. Sixty years of higher education, research and science in Iran. (Persian). Tehran: Institute for Research and Planning in Higher Education; 2009.
[12]   Mehrali Zadeh Y. [Investigating the Developments of Iranian Society on the Status and Role of University and Student in Development of Iran (Persian)]. Proceedings of the Second National Conference of University and Student Society. 2009; University of Isfahan, Iran.
[13]   Secretariat of the Supreme Council of the Cultural Revolution. [Comprehensive Scientific Map of Iran (Persian)]. Tehran: Publications of the Supreme Council of Cultural Revolution; 2011.
[14]   Ahanchian MR & Mohammadzadeh Ghamsar A. [Lessons for Designing and Implementing an Education Development Program: Reviewing the Experiences of Iranian Higher Education Spatial Planning 2010-2011 (Persian)]. First National Conference on Education in Iran 1404; Science, Technology and Industry Policy Research Institute. 2011; Tehran, Iran.
[15]   Sarvar R. & Khaliji MA. [The Pathology of Spatial Planning in Iran (Persian)]. Proceedings of the First National Conference on New Approaches to Spatial Planning in Iran. 26-27 September 2014; Tehran, Iran.
[16]   Planning and Budget Organization [Studies of the Baseline Planning Studies of Iran (Persian)]. Tehran: Office of Regional Planning; 1984.
[17]   Ahanchian MR. Higher Education Spatial Planning and the Science and Technology Development Policies in Iran: A Gap Analysis Based on Experience. (Persian). Science and Technology Policy Quarterly. 2012; 5 (1): 73-86.
[18]   Mehraliizadeh Y. Kurd Zanganeh, A. & Homayounia A. The Pathology of Iranian Higher Education Spatial Planning: An Analysis of Higher Education Spatial Planning Experiences Before and After the Islamic Revolution. (Persian). Journal of the Iranian Higher Education Association. 2012; 5 (1): 133-93.
[19]   Ameri R. [Higher Education Spatial Planning Scheme. (Persian)]. International Conference on Higher Education Spatial Planning. 27-28 May 2012; Mazandaran, Iran.
[20]   Maroufi Y. Abdi A. & Nazari A. [Spatial Planning and its role in the development of higher education (Persian)]. First Education Conference in Iran 1404, Science, Technology and Industry Policy Research Institute. 13-14 March 2011; Tehran, Iran.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار